Με τον Στέφανο Δάνδολο τον δημοσιογράφο, συγγραφέα και αρθρογράφο της ιστοσελίδας iefimerida γνωριζόμαστε πολλά χρόνια. Υπήρξε ένα διάστημα που τα γραφεία μας στην εφημερίδα που τότε δουλεύαμε ήταν σε… απόσταση μισού μέτρου! Είμαστε εκτός από συνάδελφοι (όχι εγώ δεν είμαι συγγραφέας), ομοϊδεάτες όσον αφορά τα ποδοσφαιρικά, έχουμε έναν αλληλοσεβασμό και μια αλληλοεκτίμηση, που παρότι τα τελευταία χρόνια η επικοινωνία μας έχει χαθεί εντούτοις μέσα από τις συγγραφικές απόπειρες του Στέφανου θυμάμαι τις πλάκες που κάναμε στο γραφείο, τις ατέλειωτες συζητήσεις που κάναμε αλλά και τα ατέλειωτα ξενύχτια.
Διάβασα λοιπόν προ ημερών το άρθρο που έγραψε στην ιστοσελίδα που συνεργάζεται για τα βιβλία που έχει διαβάσει και γι αυτά που λέει χαρακτηριστικά ανυπομονεί να διαβάσει, και με την άδειά του φυσικά αποφάσισα να το αναδημοσιεύσω στην δική μας ιστοσελίδα. Πάντα υπολόγιζα και εμπιστευόμουν την κρίση του πάνω στο θέμα “τι βιβλίο να διαβάσω” και θεωρώ πως είναι μια καλή ευκαιρία να ακολουθήσετε κι εσείς τις προτάσεις του φίλου Στέφανου και σίγουρα θα τον θυμηθείτε.
Βαγγέλης Ιωάννου
Ακολουθεί το κείμενο του Στέφανου Δάνδολου:
Είθισται κάθε χρόνο να κάνω μια λίστα με τα αγαπημένα βιβλία της χρονιάς. Βιβλία που διάβασα ή που περιμένω ανυπόμονα να διαβάσω.
Το έχουμε ανάγκη να ταξιδεύουμε σε καιρούς σαν κι αυτούς. Να ταξιδεύουμε μέσα από σελίδες και να σβήνουμε όλο αυτό το μαύρο που μας περιβάλλει. Κάθισα λοιπόν και έφτιαξα μια λίστα με δέκα συν ένα βιβλία, που αξίζουν την προσοχή σας. Πέντε ελληνικά, πέντε ξένα και ένα που ανήκει σε μια πιο ιδιαίτερη κατηγορία για μένα.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
«Το τέλος του γαλάζιου ρόδου», Ελένη Πριοβόλου (Εκδόσεις Καστανιώτη)
Το τρίτος μέρος της τριλογίας των Αθηνών, από μια συγγραφέα που εκτιμώ και θαυμάζω απεριόριστα. Η γραφή της Πριοβόλου είναι σαν λεπτοκεντημένο υφαντό, μου θυμίζει μυθιστοριογράφους σαν την Α.Σ. Μπάιατ. Εδώ μας ταξιδεύει από την δεκαετία του εξήντα έως τις μέρες μας, συνθέτοντας μια ιστορία όπου οι πραγματικοί ήρωες είναι το πάθος, η επανάσταση και η ελπίδα.
«Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο», Ισίδωρος Ζουργός (Εκδόσεις Παττάκη)
Ένα φιλόδοξο, πληθωρικό μυθιστόρημα από τον σημαντικότερο συγγραφέα της γενιάς μου. Ένα χρονικό που εκτείνεται σε πολλούς τόπους, που μιλάει για πόλεις και ανθρώπους, για την επιστήμη, για τα ερωτηματικά της ψυχής, για την ίδια την ανατομία του ταξιδιού της Ευρώπης στα χρόνια του δεκάτου ογδόου αιώνα. Έργο βαθύ, ανήσυχο, οραματικό.
«Ζωές του φθινοπώρου», Θοδωρής Παπαθεοδώρου (Εκδόσεις Ψυχογιός)
Μυθιστόρημα που ζωντανεύει τους σκονισμένους δρόμους της δεκαετίας του εξήντα, με φόντο μιαν Αθήνα που ψάχνει να βρει το πρόσωπό της μέσα από χαρακτηριστικές μορφές ηρώων της εποχής. Άλλοτε θυμίζει παλιά ελληνική ταινία, άλλοτε το «10» του Καραγάτση, άλλοτε την «Οδό Ονείρων». Το διαπνέει πάντως μια πολύ ανθρώπινη αύρα και μιλάει κατευθείαν στη καρδιά. Νοσταλγικό, συγκινητικό και βαθύτατα τρυφερό.
«Μελίσσια», Αλέξης Σταμάτης (Εκδόσεις Καστανιώτη)
Ένα βιβλίο για τη μνήμη και το πάθος, το τραύμα και την ασθένεια, το «αίμα» της οικογένειας και την ίδια την αφήγησή του. Ο Σταμάτης είναι συγγραφέας με αξιοθαύμαστη παραγωγικότητα, η οποία δεν αποβαίνει εις βάρος της ποιότητας, και το αποδεικνύει και εδώ, σε ένα μυθιστόρημα που προσωπικά το θεωρώ ίσως την κορυφαία στιγμή του, μαζί με το «Μπαρ Φλωμπέρ» και την «Αμερικανική Φούγκα».
«Επειδή είναι η καρδιά μου», Αύγουστος Κορτώ (Εκδόσεις Πατάκη)
Αντίστοιχη περίπτωση υπερ-παραγωγικού μυθιστοριογράφου, ο οποίος πέρυσι, με το «Βιβλίο της Κατερίνας», ξόρκισε τους προσωπικούς του δαίμονες μιλώντας με συγκλονιστική ειλικρίνεια για την κατάθλιψη και την μοναξιά. Και το καινούργιο του βιβλίο είναι μια ιστορία απώλειας, γύρω από ένα ζευγάρι που βιώνει τον χαμό του μονάκριβου γιου τους. Αφοπλιστικά σκληρό και έντονα συναισθηματικό, το κείμενο είναι ένα βάλσαμο για όσους ζουν με πληγές που δεν κλείνουν ποτέ.
ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
«Θάλασσα από παπαρούνες», Άμιταβ Γκος (Εκδόσεις Καστανιώτη)
Ίσως το ωραιότερο μυθιστόρημα που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια. Το πρώτο μέρος μιας τριλογίας γύρω από μια σκούνα που μεταφέρει κούληδες και όπιο στις αρχές του δεκάτου ενάτου αιώνα, είναι μια σάγκα δεκάδων χαρακτήρων, ένα επικό έργο που αποτελεί τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής, το οποίο όπως έγραψε η Observer «έχει κάτι από Δουμά, από Τολστόι και από Ντίκενς».
«Τα χίλια φθινόπωρα του Γιάκομπ Ντε Ζουτ», Ντέιβιντ Μίτσελ (Εκδόσεις Τόπος)
Έργο αντίστοιχης ιδιοσυγκρασίας με το προηγούμενο. Από τον συγγραφέα του «Cloud Atlas», ένα ακροβάτη της αφήγησης, το μυθιστόρημα μας μεταφέρει στο Ναγκασάκι του 1799, σε μια εμπορική αποικία Ολλανδών και με φόντο το διαπολιτισμικό πανηγύρι των ιδεών και των αξιών, ζωντανεύει έναν ολόκληρο κόσμο που για κάποιον παράξενο λόγο μοιάζει πολύ με τον σημερινό. Καλειδοσκοπική οπτική, πανοραμικό αποτέλεσμα.
«Το φως ανάμεσα στους ωκεανούς», Μ.Λ. Στέντμαν (Εκδόσεις Πατάκη)
Μια ανθρώπινη ιστορία με φόντο έναν φάρο στην άκρη του πουθενά, λίγο μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εμφάνιση ενός παιδιού μέσα σε μια βάρκα, πλάι στο άψυχο σώμα ενός άντρα, δίνει στον Στέντμαν την πρώτη ύλη για να συνθέσει το χρονικό δύο απομονωμένων ανθρώπων που παλεύουν με την τραυματισμένη μοίρα τους και τους δαίμονές τους. Γυρίζεται και φιλμ αυτή την εποχή με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Φασμπέντερ.
«Ο κύριος Μερσέντες», Στίβεν Κινγκ (Εκδόσεις Bell)
Επειδή από την λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει ένα καλό αστυνομικό θρίλερ, έστω κι αν κατά πολλούς ο Στίβεν Κινγκ δεν θυμίζει συχνά τα τελευταία χρόνια τον παλιό καλό εαυτό του. Στη τελευταία του δουλειά υπάρχουν όλα τα γνώριμα τρυκ που αγαπάμε σε αυτόν, σασπένς, ανατροπές και μια ατμόσφαιρα μυστηρίου που εμπλέκει έναν δολοφόνο και έναν αστυνομικό σε μια σκακιέρα γάτας και ποντικού. Το διαβάζεις επειδή είναι ο Στίβεν Κινγκ.
«Υπεραιχμή», Τόμας Πίντσον (Εκδόσεις Ψυχογιός)
Η μία από τις δύο σπουδαίες «μετεγγραφές» των Εκδόσεων Ψυχογιός (η άλλη είναι ο Καζούο Ισιγκούρο, το νέο βιβλίο του οποίου αναμένεται την άνοιξη). Όπως και το προηγούμενό του, το «Έμφυτο Ελάττωμα», είναι αστυνομικό κι αυτό (αν φυσικά μπορείς να κατατάξεις σε είδος το κείμενο ενός συγγραφέα που δύσκολα κατηγοριοποιείται), αλλά από τους σέρφερς της δεκαετίας του ’60 το φόντο έχει περάσει στη Νέα Υόρκη του εικοστού πρώτου αιώνα. Δεν αγγίζει ασφαλώς τα ψυχεδελικά μεγαλεία του «Ουράνιου Τόξου της Βαρύτητας» ή την μεγαλεπήβολη γοητεία του «Μέισον και Ντίξον», αλλά δεν παύει να είναι Πίντσον, και τον Πίντσον είτε τον λατρεύεις είτε τον μισείς.
ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝ ΕΝΑ
«Ιστορίες Ταχυδρομείου», Συλλογικό-Διηγήματα
Ούτε κατά διάνοια δεν θα ανέφερα ως πρόταση ένα βιβλίο στο οποίο έχω εμπλακεί ο ίδιος γράφοντας τον πρόλογό του, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με δεκαπέντε εξαιρετικούς συγγραφείς σε μια έκδοση των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Ήρωες των διηγημάτων αυτών είναι ταχυδρόμοι, γράμματα, γραμματόσημα, οτιδήποτε συνθέτει τον γοητευτικό κόσμο του Ταχυδρομείου από τις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι σήμερα. Άλλοτε το φόντο είναι ο πόλεμος, άλλοτε η σύγχρονη κοινωνία, άλλοτε ένα απομακρυσμένο νησί. Μα πανταχού παρούσα είναι η ανάγκη της επικοινωνίας, καθώς και οι γέφυρες που χτίζουν οι άνθρωποι στο μεγάλο ταξίδι της ζωής. Βασίλης Βασιλικός, Μάρω Βαμβουνάκη, Χρήστος Χωμενίδης, Λένα Διβάνη, Μαρία Σκιαδαρέση, Κώστας Ακρίβος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Μάνος Κοντολέων είναι μερικά από τα ονόματα που θα βρείτε σε τούτο τον τόμο.
