Σήμερα Δευτέρα 8 Απριλίου ένα μεγάλο μέρος της βόρειας και κεντρικής Αμερικής θα έχει την ευκαιρία να δει τη Σελήνη να περνά μπροστά από τον Ήλιο και να τον καλύπτει κατά τη διάρκεια μιας ολικής έκλειψης ηλίου.
Η ολική έκλειψη θα είναι ορατή από εκατομμύρια ανθρώπους σε περιοχές της βόρειας Αμερικής, του Μεξικού και του Καναδά.
Ο ουρανός θα σκοτεινιάσει σαν να είναι αυγή ή σούρουπο και οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν το στέμμα του Ήλιου, την εξώτερη ατμόσφαιρα του Ήλιου
Θα ξεκινήσει από τον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, με τις πρώτες περιοχές του Μεξικού να την παρατηρούν από τις ακτές του Ειρηνικού. Το μονοπάτι της έκλειψης θα διασχίσει το Μεξικό και θα συνεχίσει στις ΗΠΑ περνώντας από το Τέξας, συνεχίζοντας βορειοανατολικά και περνώντας στη συνέχεια και από τον Καναδά.
Ζωντανή κάλυψη
Κατά τη διάρκεια της ολικότητας, οπότε ο μαύρος δίσκος της Σελήνης παίρνει τη θέση του Ήλιου, ο ουρανός θα σκοτεινιάσει σαν να είναι αυγή ή σούρουπο και οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν το στέμμα του Ήλιου, την εξώτερη ατμόσφαιρα του Ήλιου. Η φάση αυτή μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τέσσερα λεπτά. Έξω από τη διαδρομή ολικότητας, οι άνθρωποι στις όμορες περιοχές θα έχουν την ευκαιρία να δουν μια μερική έκλειψη Ηλίου.
Σύμφωνα με τη NASA, περίπου 31,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κατά μήκος του μονοπατιού της έκλειψης, ενώ συνολικά πάνω από 300 εκατομμύρια άτομα θα έχουν την ευκαιρία να βιώσουν έστω και μερική έκλειψη.
Η NASA έχει προγραμματίσει ζωντανή κάλυψη της έκλειψης από τις 8 μ.μ. ώρα Ελλάδας και για τρεις ώρες από τοποθεσίες σε όλες τις ΗΠΑ. Η ζωντανή κάλυψη θα παρέχεται από την ιστοσελίδα της ΕΔΩ με σχολιασμό και από τη σελίδα της στο YouTube με εικόνα μόνο από τηλεσκόπια.
«Η κορώνα του Ήλιου θα είναι πιο έντονη»
Ομάδες επαγγελματιών και ερασιτεχνών αστρονόμων, αστροφωτογράφοι και κυνηγοί εκλείψεων από όλη την Ελλάδα ταξίδεψαν άλλοι στις ΗΠΑ και άλλοι στο Μεξικό, για να παρατηρήσουν και να μελετήσουν το εντυπωσιακό αστρονομικό φαινόμενο.
Ανάμεσά τους και η αστροφυσικός στο Κέντρο Επισκεπτών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στο Θησείο, Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού, η οποία ταξίδεψε στο Ντουράνγκο του Μεξικού μαζί με μέλη της Αστρονομικής Ένωσης Σπάρτης «Διόσκουροι». Εκεί η έκλειψη θα έχει συνολική διάρκεια δύο ώρες και 41 λεπτά και η ολικότητα τρία λεπτά και 47 δευτερόλεπτα.
Όπως εξηγεί η κ. Μεταλληνού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, το 2024 ο Ήλιος είναι στο μέγιστο της ηλιακής του δραστηριότητας, οπότε όλα τα ηλιακά φαινόμενα εμφανίζονται πιο έντονα. «Οπότε στη συγκεκριμένη έκλειψη, καιρού επιτρέποντος, ελπίζουμε και περιμένουμε ότι θα παρατηρήσουμε πιο έντονα ηλιακά φαινόμενα, όπως ηλιακές εκλάμψεις και προεξοχές. Ακόμα και η κορόνα του Ήλιου θα είναι πιο έντονη στις παρατηρήσεις και μετρήσεις που θα γίνουν και στις φωτογραφίες που θα βγουν».
Η ίδια αναδεικνύει άλλο ένα ενδιαφέρον στοιχείο της συγκεκριμένης ολικής έκλειψης: ότι πραγματοποιείται 18 χρόνια μετά την ολική έκλειψη του 2006 που ήταν ορατή από το Καστελόριζο. «Αυτά τα 18 χρόνια είναι μια περιοδικότητα, που ονομάζεται κύκλος Σάρος και ήταν γνωστός από τους Βαβυλώνιους και τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι μπορούσαν έτσι να προβλέψουν τις εκλείψεις. Σε αυτό τον κύκλο επαναλαμβάνονται εκλείψεις πανομοιότυπες, οπότε στις 8 Απριλίου θα δούμε μια έκλειψη πανομοιότυπη με την έκλειψη στο Καστελόριζο».
Σημειώνεται ότι η επόμενη ολική έκλειψη Ηλίου αναμένεται στις 12 Αυγούστου 2024 και θα είναι ορατή από την Ισλανδία, την Πορτογαλία, τη Ρωσία και την Ισπανία.
Έκλειψη Ηλίου: Μύθοι και δεισιδαιμονίες – Δράκοι, αρκούδες, δαίμονες και θυμωμένοι Θεοί
Οι αρχαίοι πολιτισμοί προσπάθησαν να καταλάβουν «γιατί ο Ήλιος εξαφανίστηκε προσωρινά από τον ουρανό» και κατέληξαν σε διάφορους λόγους.
Σε πολλούς πολιτισμούς, οι θρύλοι γύρω από τις εκλείψεις ηλίου περιλαμβάνουν μυθικές φιγούρες που τρώνε ή κλέβουν τον Ήλιο. Κάποιοι, λαοί, μάλιστα, ερμήνευσαν το γεγονός ως ένδειξη θυμωμένων ή τσακωμένων θεών.
Στο Βιετνάμ, οι άνθρωποι πίστευαν ότι η ηλιακή έκλειψη προκαλείται από έναν γιγάντιο βάτραχο που καταβρόχθιζε τον Ήλιο. Οι σκανδιναβικοί πολιτισμοί κατηγόρησαν τους λύκους «που έτρωγαν τον Ήλιο».
Στην αρχαία Κίνα, επικρατούσε η αντίληψη ότι ένας ουράνιος δράκος γευματίζει στον Ήλιο και προκαλεί έκλειψη.
Στην πραγματικότητα, η κινεζική λέξη της έκλειψης, chih ή shih, σημαίνει «τρώω».
Σύμφωνα με την αρχαία ινδουιστική μυθολογία, o Ραχού, ο βασιλιάς των μετεωριτών, αποκεφαλίζεται από τους θεούς επειδή ήπιε την Amrita, το απαγορευμένο νέκταρ. Το κεφάλι του Ραχού πετάει στον ουρανό και καταπίνει τον Ήλιο προκαλώντας έκλειψη.
Έκλειψη Ηλίου: Σκυλιά και αρκούδες
Η κορεατική λαογραφία προσφέρει μια άλλη αρχαία εξήγηση για τις εκλείψεις του ηλίου: Συμβαίνουν επειδή μυθικά σκυλιά προσπαθούν να κλέψουν τον Ήλιο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι προσπαθούσαν να σταματήσουν τις εκλείψεις.
Παραδοσιακά, σε πολλούς πολιτισμούς οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για να χτυπήσουν κατσαρόλες και τηγάνια και να κάνουν δυνατούς θορύβους. Γιατί το έκαναν; Πίστευαν ότι ο θόρυβος τρομάζει τον δαίμονα που προκαλεί την έκλειψη.
Οι Πόμο, μια ομάδα ιθαγενών που ζουν στις βορειοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, αφηγούνται την ιστορία μιας αρκούδας που έδωσε μάχη με τον Ήλιο και τον λάβωσε. Στην πραγματικότητα, το όνομα των Πόμο για την ηλιακή έκλειψη είναι «ο Ήλιος που δαγκώθηκε από μια αρκούδα».
Αφού δάγκωσε τον Ήλιο και τελείωσε η σύγκρουσή τους, η αρκούδα, όπως αναφέρει ο μύθος, συνάντησε συναντά και τη Σελήνη, την οποία επίσης δάγκωσε. Κάπως έτσι, σύμφωνα με τους Πόμο, προέκυψε η έκλειψη της Σελήνης.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η έκλειψη ηλίου ήταν σημάδι θυμού από τους θεούς και η αρχή μια μεγάλης καταστροφής.
Η φυλή Τέβα από το Νέο Μεξικό στις Ηνωμένες Πολιτείες πίστευε ότι μια έκλειψη οφείλονταν στον θυμωμένο Ήλιο που είχε εγκαταλείψει τους ουρανούς για να πάει στο σπίτι του στον κάτω κόσμο.
Σύμφωνα με τη λαογραφία των Ινουίτ, η θεά του Ήλιου Μαλίνα έφυγε μετά από μια μάχη με τον θεό της Σελήνης, Ανινγκάν. Η ηλιακή έκλειψη συνέβη όταν ο Ανινγκάν κατάφερε να φτάσει την αδερφή του.
Έκλειψη Ηλίου: Μάθημα στους ανθρώπους
Οι Μπαταμαλίμπα, που ζουν στο Μπενίν και το Τόγκο θεωρούσαν ότι η έκλειψη σήμαινε πως ο Ήλιος και η Σελήνη μάλωναν και ότι ο μόνος τρόπος για να μην πληγώσουν ο ένας τον άλλον ήταν οι άνθρωποι στη Γη να επιλύσουν όλες τις συγκρούσεις μεταξύ τους.
Ο φόβος για τις εκλείψεις ηλίου υπάρχει ακόμα και σήμερα. Πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να βλέπουν τις εκλείψεις ως κακούς οιωνούς που φέρνουν θάνατο και καταστροφή.
Μια δημοφιλής λανθασμένη αντίληψη είναι ότι οι εκλείψεις ηλίου μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για τις έγκυες γυναίκες και τα αγέννητα παιδιά τους.
Έκλειψη Ηλίου: Στοπ στις εγκύους
Σε πολλούς πολιτισμούς, τα μικρά παιδιά και οι έγκυες γυναίκες καλούνται να μείνουν σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης ηλίου.
Σε πολλά μέρη της Ινδίας, οι άνθρωποι νηστεύουν κατά τη διάρκεια έκλειψης ηλίου λόγω της πεποίθησης ότι οποιοδήποτε φαγητό μαγειρεύεται (ενώ συμβαίνει μια έκλειψη) θα είναι δηλητηριώδες.
Αντίθετα, στην Ιταλία πιστεύεται ότι τα λουλούδια που φυτεύονται κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης είναι φωτεινότερα και με περισσότερα χρώματα.
Με πληροφορίες από in.gr, reader.gr
