Βρέθηκε σε παραλία της Ανατολικής Αττικής, και πιο συγκεκριμένα στη θάλασσα της Βουλιαγμένης, ο δηλητηριώδης αχινός Diadema Setosum
Σε ανάρτηση στη σελίδα Fishing In Greece αναφέρεται:
Φτάσανε στην παραλία της Βουλιαγμένης
Βρέθηκε στη θάλασσα της Βουλιαγμένης, ο αχινός Diadema Setosum!
Πρόκειται για ένα είδος Λεσσεψιανού μετανάστη που έχει αρχίσει να κατακτά τις ελληνικές θάλασσες, συμπεριλαμβανομένων και των ακτών της Βουλιαγμένης.
Χαρακτηριστικά:
– Έχει μακριά αγκάθια με ήπιο δηλητήριο, οπότε προσοχή στο άγγιγμα!
– Έχει την ικανότητα να κινείται εντυπωσιακά γρήγορα όταν αισθάνεται κίνδυνο.
Στοιχεία Εμφάνισης:
Ο Diadema Setosum έχει αυξηθεί δραματικά στα ελληνικά νερά τα τελευταία χρόνια, με ιδιαίτερη παρουσία στον βυθό των Κυκλάδων, και τώρα παρατηρείται συχνά και στη Βουλιαγμένη. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα είδη Diadema, ιδιαίτερα ανθεκτικό στον χρόνο και στον χώρο.
Οι διαφορές του Diadema Setosum με τον ενδημικό αχινό είναι αρκετά εμφανείς.
Ο Diadema Setosum είναι ένας αχινός που παρουσιάζει πολύ μεγάλη αύξηση στις κοινότητές του και έχει ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τον διαχωρίζουν από τους ενδημικούς αχινούς:
– Μακριά αγκάθια: Τα αγκάθια του Diadema Setosum μπορούν να φτάσουν έως και 30 πόντους, σε αντίθεση με τους ενδημικούς αχινούς που έχουν μικρότερα αγκάθια.
– Διάρκεια ζωής: Ο Diadema Setosum ζει περίπου τέσσερα χρόνια, που είναι μικρότερο χρονικό διάστημα σε σχέση με ορισμένα είδη ενδημικών αχινών που ζουν περισσότερο.
– Ασκός: Έχει έναν χαρακτηριστικό ασκό στο σώμα του, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο και αποτελεί βασικό ανατομικό στοιχείο του.
– Σημάδια στο σώμα: Διαθέτει πέντε λευκές κουκίδες στο μαύρο σώμα του, γύρω από τον ασκό, που έχει χρώμα μωβ και μπλε. Αυτά τα σημάδια είναι χαρακτηριστικά του είδους και δεν συναντώνται στους ενδημικούς αχινούς.
Οι ενδημικοί αχινοί, από την άλλη πλευρά, τείνουν να έχουν πιο κοντά και ανθεκτικά αγκάθια και λιγότερο έντονα χρώματα ή σημάδια στο σώμα τους.
Οι πρώτες καταγραφές στην Ελλάδα
Οι πρώτες καταγραφές του Diadema Setosum στις ελληνικές θάλασσες έγινε το 2016 όταν ο αχινός πέρασε από το Σουέζ. Η διάνοιξη του Σουέζ έφερε γενικότερα αρκετά ξενικά είδη και ειδικότερα έχουν περάσει από τότε εκατοντάδες είδη στην Μεσόγειο.
Έχει κατακλύσει τις περιοχές τη Ελλάδας
Ο Diadema Setosum έχει κατακλύσει τις θάλασσες της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα έχει εντοπιστεί και καταγραφεί σε 12 νησιά της Ελλάδος:
Κάλυμνο
Φολέγανδρο
Κίμωλο
Σέριφο
Σίκινο
Σαντορίνη
Ηρακλειά
Σχοινούσσα
Δονουσα
Κουφονήσι
Νάξο
Αμοργό
Ενώ μηνύματα για την εμφάνιση του “εισβολέα” αχινού έχει λάβει η οργάνωση DIVE IN ACTION και από Πελοπόννησο, Ρόδο, Μυτιλήνη, Χίο και την νότιο Κρήτη.
Τετραπλασιάστηκε μέσα σε λίγα χρόνια
Μεγάλη αυξητική τάση παρατηρήθηκε από πέρσι μέχρι φέτος στον Diadema Setosum και συγκεκριμένα έχουμε τετραπλασιασμό του στη χώρα. Εμφανίστηκε πριν από 13 χρόνια στο Αιγαίο Πέλαγος. Αρχικά καταγράφηκαν δυο άτομα στις ακτές στα ίδια σημεία. Ο αχινός αυτός μετακινείται όταν δεν βρίσκει τροφή, με τους ποδίσκους του, πολύ πιο γρήγορα από τον ενδημικό. Το 2016 γίνεται η πρώτη καταγραφή στην Ελλάδα όπου επιβεβαίωσαν οι επιστήμονες ότι πρόκειται για τον ξενικό αχινό diadema setosum. Στο ίδιο σημείο που βρέθηκαν τρία με τέσσερα άτομα πρόπερσι, πέρσι οκτώ, ενώ φέτος εντοπίστηκαν πάνω από 16 με 20 άτομα.
Ο Λεσσεψιανός μετανάστης έχει έρθει στην Μεσόγειο ως “λαθρεπιβάτης” κολλώντας σε γάστρες καραβιών, ανοιχτό είναι όμως και το ενδεχόμενο να ψαρεύτηκε και να πετάχτηκε ζωντανό στην θάλασσα.
Προσοχή στους κολυμβητές
Ο Δημήτρης Καμπανός επισήμανε επίσης στο GRTimes την προσπάθεια που κάνει η οργάνωση να ενημερώσει τους πολίτες. “Προσπαθούμε να ενημερώσουμε τον κόσμο που κολυμπάει σε βραχώδεις περιοχές. Έχει μικρό σώμα και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό στο μάτι, ενώ οι βελόνες του είναι πολύ λεπτές για να διακριθούν και μπορεί να τον ακουμπήσουν.
Το δηλητήριο του προκαλεί έντονο πόνο
Το τσίμπημα του αχινού θυμίζει το τσίμπημα της μέλισσας που δεν αφήνει μέσα το κεντρί της. Αν τον πατήσει ή τον αγγίξει κάποιος πολύ έντονα τότε μπορεί να ταλαιπωρηθεί και μια εβδομάδα με το δηλητήριο του.
Φόβος για την διατάραξη της θαλάσσιας αλυσίδας
Ο κ. Καμπανός εξέφρασε επίσης την ανησυχία του για το φαινόμενο του τετραπλασιασμού του ξενικού αχινού”. Μας ανησυχεί η αυξητική τάση που παρουσιάζει στις ελληνικές θάλασσες. Έχουμε δώσει τα στοιχεία αυτά από τις πρώτες καταγραφές στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το ΕΚΠΑ.
Η αύξηση ενός είδους με αυτούς τους ρυθμούς θα δημιουργήσει ανισορροπία, θα διαταράξει την θαλάσσια αλυσίδα και εν τέλει θα πειράξει το ισοζύγιο.
Παράδειγμα βασικός θηρευτής του αχινού είναι το χταπόδι. Όταν όμως υπάρχει υπεραλίευση του χταποδιού από τον άνθρωπο και σε συνδυασμό με το ότι δεν μπορεί να τραφεί με τον diadema λόγω των μεγάλων αγκαθιών του, αυτό έχει ως αποτέλεσμα με τον καιρό ο αχινός να βρίσκει έδαφος και να αυξάνεται, ενώ το χταπόδι να εξαφανίζεται.
Εξαφάνιση του ενδημικού – “ντόπιου” αχινού
Έχουν επίσης παρατηρηθεί άτομα του diadema να καλύπτουν άτομα του ενδημικού αχινού και να τους επιτίθονται. Αν αποδειχθεί αυτό και συνεχιστεί, θα εξαφανιστεί ο ενδημικός αχινός και θα έχει το “μονοπώλιο” του diadema.
Κλιματική αλλαγή και υπεραλίευση της Μεσογείου βασικός παράγοντας
Η κλιματική αλλαγή έχει “δώσει έδαφος” σε αρκετά ξενικά είδη να επεκταθούν στις θάλασσες της Μεσογείου. Η επιστημονική ομάδα του Dive In Action έχει καταγράψει μέσω των θερμοκρασιόμετρων αύξηση στην θερμοκρασία της θάλασσας κατά 2 βαθμούς, που από ότι φαίνεται είναι αρκετή για να θεωρήσουν φιλόξενα τα ελληνικά ύδατα οι “επισκέπτες” οργανισμοί.
Γι’ αυτό το λόγο παράδειγμα οι αχινοί εισέρχονται από την Διώρυγα του Σουέζ στα παράλια του Ισραήλ, την Κύπρο και την νότια Τουρκία, περιοχές που ομολογουμένως εμφανίζονται καλές αλατότητες στην θάλασσα και οι υψηλότερες θερμοκρασίες διαρκούν.
Ο κ. Καμπανός επισήμανε τέλος την ευθύνη του ανθρώπινου παράγοντα “Ευθύνεται όμως πέρα από την κλιματική αλλαγή που είναι αδιαμφησβήτητα βασικός παράγοντας, περισσότερο ο άνθρωπος. Το υπουργείο δεν προστατεύει με την εγκύκλιο που εκδίδει από την υπεραλίευση. Δεν είναι αρκετοί οι κρατικοί μας κανόνες για να προστατεύσουν την υποθαλάσσια αλυσίδα
