Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε την Τετάρτη (14/8) ότι η αυξανόμενη εξάπλωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων στην Αφρική αποτελεί παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία, προειδοποιώντας ότι ο ιός μπορεί τελικά να ξεπεράσει τα διεθνή σύνορα.
Η ανακοίνωση του γενικού διευθυντή του ΠΟΥ, Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους, για την παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης έγινε μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Έκτακτης Ανάγκης του οργανισμού υγείας του ΟΗΕ. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής κήρυξαν, την Τρίτη (13/8), τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία στην ήπειρο. Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι φέτος έχουν σημειωθεί περισσότερα από 14.000 κρούσματα και 524 θάνατοι στην Αφρική, τα οποία ήδη ξεπερνούν τα περσινά στοιχεία.
Μέχρι στιγμής, περισσότερο από το 96% όλων των κρουσμάτων και των θανάτων είναι σε μία μόνο χώρα – το Κονγκό. Οι επιστήμονες, σύμφωνα με το AP, ανησυχούν για την εξάπλωση μιας νέας εκδοχής της νόσου εκεί, η οποία μπορεί να μεταδίδεται πιο εύκολα μεταξύ των ανθρώπων.
Τα συμπτώματα του ιού της ευλογιάς των πιθήκων
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων εντοπίστηκε για πρώτη φορά από τους επιστήμονες το 1958, όταν εμφανίστηκαν κρούσματα μιας ασθένειας που έμοιαζε με «ευλογιά» σε πιθήκους. Μέχρι πρόσφατα, τα περισσότερα κρούσματα στον άνθρωπο εμφανίζονταν σε άτομα στην κεντρική και δυτική Αφρική που είχαν στενή επαφή με μολυσμένα ζώα.
Πάντως, το 2022 επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω του σεξ και προκάλεσε επιδημίες σε περισσότερες από 70 χώρες σε όλο τον κόσμο που δεν είχαν αναφέρει προηγουμένως τον ιό της ευλογιάς. Ο ιός της ευλογιάς ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών με την ευλογιά, αλλά προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα όπως πυρετό, ρίγη και πόνους στο σώμα. Τα άτομα με πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανίσουν βλάβες στο πρόσωπο, στα χέρια, στο στήθος και στα γεννητικά όργανα.
Τι συμβαίνει στην Αφρική με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων
Ο αριθμός των κρουσμάτων έχει αυξηθεί δραματικά. Την περασμένη εβδομάδα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής ανέφεραν ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων έχει πλέον ανιχνευθεί σε τουλάχιστον 13 αφρικανικές χώρες. Σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, ο οργανισμός δήλωσε ότι τα κρούσματα έχουν αυξηθεί κατά 160% και οι θάνατοι έχουν αυξηθεί κατά 19%. Νωρίτερα φέτος, οι επιστήμονες ανέφεραν την εμφάνιση μιας νέας μορφής σε μια πόλη ορυχείων του Κονγκό που μπορεί να σκοτώσει έως και το 10% των ανθρώπων και μπορεί να εξαπλωθεί πιο εύκολα.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες επιδημίες του ιού της ευλογιάς των πιθήκων, όπου τα συμπτώματα παρατηρούνταν κυρίως στο στήθος, στα χέρια και στα πόδια, η νέα μορφή προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα στα γεννητικά όργανα. Αυτό καθιστά δυσκολότερο να εντοπιστεί, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορεί, επίσης, να νοσήσουν άλλους χωρίς να γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί. Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων εντοπίστηκε πρόσφατα για πρώτη φορά σε τέσσερις χώρες της Ανατολικής Αφρικής: Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα και Ουγκάντα. Όλα αυτά τα κρούσματα συνδέονται με την επιδημία στο Κονγκό.
Ο Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους δήλωσε ότι υπάρχει ανησυχία για την περαιτέρω εξάπλωση της νόσου εντός και εκτός της Αφρικής. Στην Ακτή Ελεφαντοστού και στη Νότια Αφρική, οι υγειονομικές Αρχές ανέφεραν κρούσματα μιας διαφορετικής και λιγότερο επικίνδυνης εκδοχής του ιού mpox που εξαπλώθηκε παγκοσμίως το 2022.
Γιατί ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Η κήρυξη έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ έχει ως στόχο να ωθήσει τους οργανισμούς και τις χώρες να αναλάβουν δράση, αλλά η παγκόσμια ανταπόκριση σε προηγούμενες δηλώσεις ήταν μικτή. Ο γενικός διευθυντής του Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αφρικής, Δρ. Ζαν Κασέγια, δήλωσε ότι η κήρυξη του οργανισμού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία είχε ως στόχο «να κινητοποιήσει τους θεσμούς μας, τη συλλογική μας βούληση και τους πόρους μας για να δράσουμε γρήγορα και αποφασιστικά».
Μάλιστα, ο ίδιος έκανε έκκληση στους διεθνείς εταίρους της Αφρικής για βοήθεια, λέγοντας ότι ο κλιμακούμενος αριθμός κρουσμάτων στην Αφρική είχε αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό. «Είναι σαφές ότι οι τρέχουσες στρατηγικές ελέγχου δεν αποδίδουν και υπάρχει σαφής ανάγκη για περισσότερους πόρους», δήλωσε ο Μάικλ Μαρκς, καθηγητής Ιατρικής στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, προσθέτοντας: «Εάν μια (παγκόσμια κήρυξη έκτακτης ανάγκης) είναι ο μηχανισμός που θα ξεκλειδώσει αυτά τα πράγματα, τότε δικαιολογείται».
Πώς μπορεί να σταματήσει η εξάπλωση
Το 2022 η επιδημία του ιού της ευλογιάς σε δεκάδες χώρες σταμάτησε σε μεγάλο βαθμό με τη χρήση εμβολίων και θεραπειών, εκτός από το να πειστούν οι άνθρωποι να αποφεύγουν επικίνδυνες συμπεριφορές. Παρ’ όλα αυτά, στην Αφρική δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου εμβόλια ή θεραπείες. Ο Μάικλ Μαρκς, της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, δήλωσε ότι η ανοσοποίηση θα βοηθούσε πιθανότατα – συμπεριλαμβανομένου του εμβολιασμού των ανθρώπων κατά της ευλογιάς, ενός συγγενικού ιού. «Χρειαζόμαστε μια μεγάλη προμήθεια εμβολίων ώστε να μπορούμε να εμβολιάσουμε τους πληθυσμούς που κινδυνεύουν περισσότερο», είπε, προσθέτοντας ότι αυτό θα αφορούσε στους εργαζόμενους στο σεξ, στα παιδιά και στους ενήλικες που ζουν σε περιοχές με επιδημίες.
Το Κονγκό δήλωσε ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με δωρητές για πιθανές δωρεές εμβολίων και έχει λάβει κάποια οικονομική βοήθεια από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Ο ΠΟΥ είχε ήδη αποδεσμεύσει 1,45 εκατ. δολάρια από το ταμείο έκτακτης ανάγκης του για την υποστήριξη της αντιμετώπισης της ευλογιάς στην Αφρική, αλλά δήλωσε ότι χρειάζεται αρχικά 15 εκατ. δολάρια για τη χρηματοδότηση αυτής της αντιμετώπισης.
ieidiseis.gr
