Το φράγμα της Λίμνης του Μαραθώνα είναι από τα γνωστότερα τοπόσημα της ανατολικής Αττικής. Ακόμα και αν τυχαία διασχίζει κανείς με το αυτοκίνητο τον δρόμο που περνάει πάνω από το φράγμα, δύσκολα θα αντισταθεί στο να κάνει μία στάση για να απολαύσει τη θέα προς τη λίμνη και το όμορφο περιβάλλον.
Το φράγμα, που κατασκευάστηκε την περίοδο 1926-1929, αποδείχθηκε καθοριστικό για την υδροδότηση της πρωτεύουσας, καθώς η Λίμνη του Μαραθώνα ήταν η κύρια πηγή νερού για την Αττική έως το 1959, όταν η λίμνη του Μαραθώνα συνδέθηκε με τη Λίμνη Υλίκη. Έχει ύψος 54 μέτρα, μήκος 285 μέτρα και πλάτος βάσης 28 μέτρα.
Η πεζοπορία στο φαράγγι της Οινόης συστήνεται για να δείτε αυτό το εμβληματικό για την εποχή του τεχνικό έργο από μία γωνία που δεν έχετε ξαναδεί, ενώ στη βάση του φράγματος υπάρχει ένας θαλερός βιότοπος. Αφετηρία της διαδρομής που καταλήγει εκεί είναι ένα λιγότερο γνωστό, αλλά σημαντικό κτίσμα.
Ο Πύργος της Οινόης είναι ένα ιδιαίτερα καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό μνημείο από μια σχετικά άγνωστη περίοδο της ιστορίας της Αττικής. Χτίστηκε γύρω στο 1250 υπό την εντολή του Γκυ Α΄ ντε Λα Ρος, του τότε Δούκα των Αθηνών. Το Δουκάτο των Αθηνών ήταν ένα από τα κρατίδια που δημιούργησαν οι Σταυροφόροι μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης το 1204, το οποίο διατηρήθηκε έως το 1456. Εικάζεται ότι ο σκοπός της δημιουργίας του Πύργου ήταν η επόπτευση του κάμπου του Μαραθώνα. Το βέβαιο είναι ότι το επιβλητικό οικοδόμημα εντυπωσιάζει και σίγουρα δεν είναι κάτι που περιμένει κανείς να συναντήσει στην Αττική. Να σημειωθεί ότι η είσοδος στον Πύργο είναι κλειστή και ούτως ή άλλως δεν προτείνεται να επιχειρήσετε να μπείτε μέσα για λόγους ασφαλείας.
Ο Πύργος είναι η αφετηρία της διαδρομής που οδηγεί στο φαράγγι. Υπάρχουν δύο μονοπάτια που καταλήγουν σε αυτό, όπως θα σας εξηγήσει και η ταμπέλα που έχει τοποθετηθεί σε απόσταση 100 μέτρων από τον Πύργο. Το αριστερό μονοπάτι ξεκινά ελαφρώς ανηφορικά και έχει μήκος λίγο λιγότερο από 4 χιλιόμετρα, ενώ το δεξιό ημικυκλικό μονοπάτι είναι μικρότερο, περίπου δυόμισι χιλιόμετρα, αλλά είναι δύσβατο και όχι ιδιαίτερα εμφανές. Γι’ αυτό, δεν το προτείνουμε σε μη έμπειρους πεζοπόρους.
Πάντως, πολύ κοντά στην αφετηρία και προς την πλευρά του δεύτερου μονοπατιού, υπάρχουν δύο ακόμα σημεία που αξίζει να δείτε.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το πρώτο αξιοθέατο είναι τα απομεινάρια του ναού του Απόλλωνα Πυθίου, που στην πραγματικότητα αποτελούνται πλέον μόνο από κάποια κομμάτια πέτρας και μαρμάρου ανάμεσα σε άγρια βλάστηση. Το δεύτερο είναι το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά και περιβάλλεται από όμορφα δέντρα, με τον πλακόστρωτο αμφιθεατρικό αυλόγυρο.
Επιστρέφουμε στο κύριο κομμάτι της εμπειρίας. Ακολουθώντας το πρώτο μονοπάτι, μετά από δέκα περίπου λεπτά θα βρεθείτε εντός του φαραγγιού του ποταμού Χάραδρου και το τοπίο θα αλλάξει. Πλατάνια, τρεχούμενα νερά (λιγότερα το καλοκαίρι), ήχοι από βατράχια και πεταλούδες που κρύβονται κάτω από τα φύλλα των φυτών και των δέντρων συνθέτουν το σκηνικό. Ακόμα και σε μια πολύ ζεστή μέρα, η θερμοκρασία εδώ είναι εμφανώς πιο δροσερή και ανεκτή.
Καθώς προσεγγίζετε το φράγμα, αποκαλύπτεται σταδιακά μπροστά σας το μέγεθός του. Στη βάση του φράγματος υπάρχει ένας ναΐσκος, αντίγραφο του «Θησαυρού των Αθηναίων», του ναού που έχτισαν οι Αθηναίοι στους Δελφούς για να ευχαριστήσουν τους θεούς για τη νίκη τους στη Μάχη του Μαραθώνα. Η ύπαρξη ενός τέτοιου μνημείου δείχνει ακριβώς πόσο σημαντική θεωρήθηκε η ολοκλήρωση της κατασκευής του φράγματος στην εποχή του και πόσο καίριο ήταν το πρόβλημα της λειψυδρίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα σκαλιά του φράγματος του Μαραθώνα γυρίστηκε μία από τις γνωστότερες σκηνές της ταινίας «Υπολοχαγός Νατάσα». Εκεί, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ως «Ορέστης», σκοτώνεται από τις σφαίρες των Γερμανών και η Αλίκη Βουγιουκλάκη θρηνεί δίπλα του. Στην επιστροφή, σας προτείνουμε μια μεγάλη στάση στο εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων. Ο αυλόγυρός του μοιάζει με μικρό θέατρο και προσφέρεται για να ξεκουραστείτε αλλά και για να σχεδιάσετε την επόμενη μικρή ή μεγαλύτερη εκδρομική εμπειρία.
Mερικά tips και πληροφορίες για μια εκδρομή στην περιοχή
Η διαδρομή στο φαράγγι της Οινόης, μαζί με την επιστροφή, είναι λίγο λιγότερο από 8 χιλιόμετρα. Θα χρειαστείτε 3-4 ώρες, ανάλογα με τις στάσεις για ξεκούραση.
Η συγκεκριμένη διαδρομή είναι εξαιρετικά βατή και συνιστάται για αρχάριους πεζοπόρους.
Ο Πύργος της Οινόης απέχει 43 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας. Στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών – Θεσσαλονίκης, θα βγείτε στην έξοδο Κρυονερίου-Αγίου Στεφάνου.
Η ευρύτερη περιοχή διαθέτει αρκετές καλές επιλογές για φαγητό. Εναλλακτικά, μπορείτε να στήσετε ένα πικ νικ εντός του φαραγγιού ή στον αυλόγυρο των Αγίων Αποστόλων. Αν δεν θέλετε να κάνετε ετοιμασίες, μια καλή επιλογή για σφολιάτες, πίτες και αρτοποιήματα είναι ο φούρνος «Αργιθέα» (Λεωφόρος Μαραθώνος 11, Μαραθώνας, Τηλ: 2294 067467).
Αν θέλετε να συνδυάσετε την πεζοπορία με μια βουτιά, σημειώστε πως η παραλία Μαραθώνα, με την μεγάλη αμμουδιά, τις ξαπλώστρες και τον άφθονο ελεύθερο χώρο, απέχει περίπου 20 λεπτά με το αυτοκίνητο.
